Konuyu Oyla:
  • Derecelendirme: 0/5 - 0 oy
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
En sık kullanılan yazılım terimleri
#1
Algoritma: Belirli bir problemi çözmek veya bir görevi yerine getirmek için tasarlanmış adım adım talimatlar bütünüdür.

UI (Kullanıcı Arayüzü) ve UX (Kullanıcı Deneyimi), dijital ürünler ve hizmetler tasarımında sıkça kullanılan terimlerdir:
  • UI (User Interface - Kullanıcı Arayüzü): Bir kullanıcının bir yazılım, web sitesi veya mobil uygulama ile etkileşimde bulunduğu görsel tasarım unsurlarıdır. Butonlar, menüler, simgeler, renkler, tipografi ve düzen gibi öğeler UI tasarımının parçasıdır. UI, görsel olarak estetik ve kullanıcı dostu arayüzler oluşturmayı hedefler.
  • UX (User Experience - Kullanıcı Deneyimi): Bir kullanıcının bir ürün veya hizmeti kullanırken yaşadığı genel deneyimi ifade eder. UX tasarımı, kullanıcının ürünü kolay ve memnuniyet verici bir şekilde kullanmasını sağlamaya odaklanır. Bu süreç, ürünün kullanılabilirliği, erişilebilirliği, işlevselliği ve kullanıcıyla kurduğu duygusal bağları kapsar.
Özetle, UI tasarımı bir ürünün görünümüne, UX tasarımı ise o ürünün nasıl hissettirdiğine ve kullanıldığına odaklanır.

Değişken (variable): Programlama dillerinde verileri depolamak ve bu verilere daha sonra erişmek için kullanılan isimlendirilmiş bir bellek alanıdır. Değişkenler, programın çalışması sırasında farklı değerler alabilir ve bu değerler üzerinde işlemler yapılabilir.
Örneğin, bir değişken, bir sayıyı, metni, bir listeyi veya başka bir veri türünü tutabilir. Değişkenler, programın akışına göre dinamik olarak değişebilir, bu yüzden "değişken" adı verilir.
Özellikleri:
  • İsimlendirilmiş bellek alanlarıdır: Her değişken bir isim ile tanımlanır ve bu isim aracılığıyla değişkene ulaşılır.
  • Değer tutarlar: Değişkenler belirli bir türde veri tutar (örneğin, sayılar, metinler, boolean ifadeler).
  • Program boyunca değişebilirler: Değişkenin içindeki değer program çalışırken değiştirilebilir.
Örnek:
Python'da bir değişken tanımlaması şu şekilde olabilir:
Kod:
x = 5  # x adlı değişken 5 değerini tutar
isim = "Ahmet"  # isim adlı değişken "Ahmet" metnini tutar
Burada x ve isim değişkenleri, sırasıyla bir sayı ve bir metin değerini saklamaktadır.

Döngü (loop): programlamada belirli bir kod bloğunun birden çok kez çalıştırılmasını sağlayan yapıdır. Döngüler, bir işlemi tekrar etmek gerektiğinde kullanılır. Genellikle belirli bir koşul sağlandığı sürece çalışmaya devam ederler ve bu koşul bozulduğunda döngü sona erer.

Yaygın Döngü Türleri:
  1. for döngüsü: Genellikle belirli bir sayı aralığında veya bir liste, dizi gibi yinelenebilir bir veri yapısı üzerinde döngü oluşturmak için kullanılır.
    Örnek (Python):

Kod:
for i in range(5):
    print(i)


Bu örnekte, i değişkeni 0'dan başlayarak 5'e kadar (5 dahil değil) her değeri alır ve her adımda print(i) çalıştırılır.

while döngüsü: Belirli bir koşul sağlandığı sürece devam eden döngüdür. Koşul bozulduğunda döngü sona erer.
Örnek (Python):


Kod:
x = 0
while x < 5:
    print(x)
    x += 1


Bu örnekte,x
değişkeni 5'ten küçük olduğu sürece döngü devam eder ve her adımda x değeri bir artırılır.

Döngüler Nerede Kullanılır?
  • Belirli bir işlemi tekrar tekrar yapmak gerektiğinde.
  • Bir liste, dizi, sözlük gibi veri yapılarını dolaşmak için.
  • Koşullar sağlandığında bir işlemi sürekli yürütmek için.
Döngüler, programlama süreçlerini daha verimli ve kısa bir şekilde organize etmek için temel yapılardan biridir.

Fonksiyon
Fonksiyon, programlamada belirli bir görevi gerçekleştiren, tekrar kullanılabilir bir kod bloğudur. Fonksiyonlar, karmaşık işlemleri daha küçük, yönetilebilir parçalara ayırarak kodun daha okunabilir ve bakımı kolay olmasını sağlar. Ayrıca aynı işlemi farklı yerlerde tekrarlamadan kullanma imkanı sunar.
Fonksiyonun Temel Bileşenleri:
  1. Fonksiyon adı: Fonksiyonu çağırmak için kullanılan isim.
  2. Parametreler (Opsiyonel): Fonksiyonun çalışması için gerekli olan giriş değerleridir.
  3. Fonksiyon gövdesi: Fonksiyonun gerçekleştirdiği işlemleri içeren kod bloğudur.
  4. Dönüş değeri (Opsiyonel): Fonksiyonun sonucunda döndürdüğü veri.
Fonksiyon Nasıl Tanımlanır?
Farklı programlama dillerinde fonksiyonlar farklı şekillerde tanımlanabilir. Aşağıda Python’da bir fonksiyon örneği verilmiştir:

Kod:
def topla(a, b):  # "topla" adlı fonksiyon, iki parametre alır
    return a + b  # a ve b'yi toplayıp sonucu döndürür


Bu örnekte:
  • toplafonksiyonunun adı.
  • a ve b, fonksiyona verilen iki parametre.
  • return a + b fonksiyonun sonucunu döndürür.
Fonksiyonun Kullanımı:
Fonksiyon tanımlandıktan sonra, çağrılarak kullanılabilir:

Kod:
sonuc = topla(3, 5)  # topla fonksiyonu 3 ve 5 değerlerini alır ve sonucu döndürür
print(sonuc)  # 8 çıktısı verir


Fonksiyonların Avantajları:
  • Tekrar kullanılabilirlik: Bir kez tanımlandıktan sonra, aynı kodu birden fazla yerde tekrar yazmadan kullanabilirsiniz.
  • Modülerlik: Fonksiyonlar, karmaşık işlemleri daha küçük ve anlamlı parçalara bölmenizi sağlar.
  • Okunabilirlik: Kodun daha düzenli ve anlaşılır olmasına katkı sağlar.
  • Bakım kolaylığı: Bir fonksiyonda değişiklik yapıldığında, onu kullanan tüm yerlerde bu değişiklikler otomatik olarak uygulanır.

Sınıf (Class) :  
Sınıf (class), nesne yönelimli programlamada (OOP) bir nesnenin özelliklerini ve davranışlarını tanımlayan bir yapıdır. Bir sınıf, nesnelerin şablonu veya kalıbı olarak düşünülebilir. Sınıflar, aynı türdeki nesnelerin sahip olabileceği ortak özellikler ve fonksiyonlar için bir yapı sağlar. Nesneler ise sınıfın bir örneğidir (instance).
Sınıfın Özellikleri:
  1. Nitelikler (Attributes): Sınıfın özelliklerini tanımlayan veri alanlarıdır. Bu nitelikler, sınıf içinde değişkenler olarak tanımlanır ve nesnenin durumunu ifade eder.
  2. Metotlar (Methods): Sınıfın içindeki fonksiyonlardır ve sınıfa ait nesneler üzerinde işlem yapar. Metotlar, sınıfın davranışlarını tanımlar.
  3. Kapsülleme (Encapsulation): Sınıfın içinde tanımlanan nitelik ve metotların dışarıdan gizlenmesini sağlayarak veri güvenliği sunar.
Sınıf Nasıl Tanımlanır?
Python’da sınıf tanımlamak oldukça basittir. İşte bir sınıf örneği:

Kod:
class Araba:
    def __init__(self, marka, model, yil):  # Yapıcı metod (constructor)
        self.marka = marka  # Nitelikler (attributes)
        self.model = model
        self.yil = yil

    def calistir(self):  # Metot (method)
        print(f"{self.marka} {self.model} çalıştırıldı.")

# Sınıfın bir örneği (instance) oluşturulur:
arac1 = Araba("Toyota", "Corolla", 2020)
arac1.calistir()  # Çıktı: Toyota Corolla çalıştırıldı.


Açıklamalar:
  • Sınıf Tanımı:
  • class Araba ifadesi ile Araba adlı bir sınıf tanımlanmıştır.
  • Yapıcı Metot ( __init__): Bir sınıftan yeni bir nesne oluşturulduğunda çağrılan özel bir metottur. Parametre olarak marka , model ve yıl alır ve bunlar nesnenin nitelikleri olarak saklanır.
  • Nitelikler: self.marka , self.model , ve self.yil o nesnenin özelliklerini saklar.
  • Metot: calistirmetodu, sınıfa ait nesnelerin belirli bir işlevi yerine getirmesini sağlar. Bu örnekte, aracın çalıştırıldığını belirten bir mesaj yazdırılır.
Sınıfların Avantajları:
  1. Kapsülleme: Veriler ve bu verilere erişim metotları tek bir yapı içinde toplanır, bu da veri güvenliği sağlar.
  2. Modülerlik: Programın bölümlerini daha yönetilebilir parçalara ayırmanıza olanak tanır.
  3. Kalıtım (Inheritance): Bir sınıf başka bir sınıftan türetilip, özelliklerini ve metotlarını miras alabilir. Böylece kod tekrarını azaltır.
  4. Polimorfizm (Polymorphism): Farklı sınıfların aynı isimdeki metotları farklı şekillerde uygulayabilmesi anlamına gelir.
Sınıflar, özellikle büyük ve karmaşık projelerde kodun daha düzenli, esnek ve sürdürülebilir olmasını sağlar.



Hata ayıklama (Debugging): 
Hata ayıklama (debugging), bir programda yanlış çalışan veya hata veren kısımları bulup düzeltme işlemidir. Program yazarken bazen beklenmeyen hatalar oluşabilir. Hata ayıklama, bu hataların neden olduğunu bulup, onları düzeltme sürecidir.

Hata Ayıklama Adımları:
  1. Hatanın fark edilmesi: Programın beklenmedik bir şekilde çalışması veya hata mesajı göstermesi.
  2. Hatanın nerede olduğunu bulma: Kodun hangi kısmında hata olduğunu araştırmak.
  3. Hatanın düzeltilmesi: Hatanın olduğu kodu düzeltmek.
  4. Test etme: Düzeltilen kodun doğru çalışıp çalışmadığını kontrol etmek.
Örnek:
Bir programda bir toplama işlemi doğru sonuç vermiyorsa, önce hatanın nerede olduğunu bulur, sonra o kısmı düzeltiriz. Düzeltmeden sonra programı tekrar çalıştırarak hatanın çözülüp çözülmediğini kontrol ederiz.

Derleyici (Compiler):
Derleyici (compiler), bir programlama dilinde yazılmış kodu, bilgisayarın anlayabileceği makine diline çeviren bir yazılımdır. Programcıların yazdığı kaynak kod genellikle insan tarafından anlaşılabilen bir dildedir (örneğin C, C++, Java gibi). Ancak, bilgisayarlar bu kodları doğrudan anlayamazlar. İşte bu noktada derleyici devreye girer.
Derleyicinin Çalışma Aşamaları:
  1. Kaynak kodu analiz eder: Programcı tarafından yazılmış kodu okur ve hataları kontrol eder.
  2. Kodun çevirisi: Bu kodu makine diline (binary yani 0'lar ve 1'lerden oluşan dil) çevirir.
  3. Çıktı oluşturma: Derlenen kodun sonucunda çalıştırılabilir bir program dosyası (örneğin, .exe) oluşturur.
Örnek:
Bir C programı yazdığınızda, derleyici bu kodu bilgisayarın çalıştırabileceği bir hale getirir. Programcı kodu yazar, derleyici onu alır, hataları bulur ve son olarak bilgisayarın anlayabileceği bir dilde dosya üretir.
Özetle, derleyici yazılımı bilgisayarın anlayacağı dile dönüştüren bir araçtır.
  


Hızlı Menü:


Konuyu Okuyanlar:
2 Ziyaretçi