[wolfgang]

ARM mimarisi ile ilgili lisans mevzusu, ARM Holdings şirketinin işlemci tasarımları ve bu tasarımların kullanım hakları ile ilgilidir. ARM lisansı, şirketin geliştirdiği işlemci mimarisini kullanmak isteyen firmalara belirli şartlar altında bu teknolojiyi kullanma izni verir.
Bu lisanslama modelinde iki ana tür vardır:

1. ARM İşlemci Lisansı: Bu lisans türü, bir şirketin ARM tarafından tasarlanmış ve tamamlanmış işlemci çekirdeklerini kullanmasını sağlar. Bu durumda, lisans sahibi şirket ARM'ın tasarımını alır ve kendi ürünlerinde kullanır.
   
2. ARM Mimari Lisansı: Bu lisans türü, bir şirketin ARM mimarisini alıp kendi işlemcilerini tasarlamasına olanak tanır. Bu, daha fazla esneklik sağlar çünkü şirket kendi ihtiyaçlarına göre özel bir işlemci tasarlayabilir, ancak yine de ARM'ın temel mimarisine dayanır.
   

Lisansın türüne göre, şirketler ARM'a farklı ücretler öderler ve bu lisansların içerdiği şartlar ARM'ın fikri mülkiyet haklarını korur. Lisanslama şartları, ARM teknolojisinin ne şekilde kullanılabileceğini, hangi ürünlerde yer alabileceğini ve hangi pazarlara sunulabileceğini de belirler.
Özetle, ARM lisansı ARM mimarisinin kullanım haklarını ve şartlarını tanımlar, bu da teknoloji geliştiren firmaların ARM'ın tasarımlarını veya mimarisini kullanarak işlemciler üretmesine olanak tanır.

ARM lisanslama modelinde, işlemci başına ödenen ücretler çeşitli faktörlere bağlı olarak değişir ve genellikle gizli tutulur. Ancak, genel olarak ARM'ın gelir modeli iki ana bileşenden oluşur:

1. Lisans Ücretleri: Bu, ARM'ın tasarımlarını kullanma izni için ödenen başlangıç ücrettir. Bu ücret, lisansın kapsamına, işlemcinin karmaşıklığına ve lisans sahibinin taleplerine bağlı olarak milyonlarca dolara çıkabilir.
   
2. Telif Ücretleri (Royalty Fees): Üretim sürecinde her üretilen işlemci başına ödenen bir ücret vardır. Bu ücret genellikle işlemcinin satış fiyatının %1 ila %2'si arasında değişir. Örneğin, eğer bir işlemci 10 dolar gibi bir fiyata satılıyorsa, ARM bu işlemciden 0.10 dolar ila 0.20 dolar arası bir telif ücreti alabilir.
   

Özetle, bir işlemci başına ödenen telif ücretleri düşük gibi görünse de, büyük hacimlerde üretim yapıldığında bu ücretler ARM için önemli bir gelir kaynağı olur. Ancak kesin rakamlar, ARM ile lisans sahibi şirket arasındaki sözleşmelere ve işlemcinin kullanım amacına bağlı olarak büyük ölçüde değişir.

Yaygın Olarak Kullanılan ARM tabanlı işlemciler


ARM tabanlı CPU'lar, özellikle mobil cihazlarda ve gömülü sistemlerde yaygın olarak kullanılır. İşte en çok kullanılan ARM tabanlı CPU modellerinden bazıları:
1. Apple Silicon (M1, M1 Pro, M1 Max, M2, vb.)

• Kullanım Alanı: Apple MacBook, iPad, iPhone
  
• Özellikler: Apple’ın ARM tabanlı kendi işlemci ailesidir. M1 ve M2 serisi, yüksek performansı ve enerji verimliliğiyle bilinir.
  
• Öne Çıkan Model: Apple M1, M2
  

2. Qualcomm Snapdragon

• Kullanım Alanı: Android akıllı telefonlar, tabletler, IoT cihazları
  
• Özellikler: Snapdragon serisi, yüksek performanslı mobil cihazlar için tasarlanmıştır ve grafik işleme, yapay zeka, 5G gibi gelişmiş özelliklere sahiptir.
  
• Öne Çıkan Model: Snapdragon 8 Gen 1, Snapdragon 865
  

3. Samsung Exynos

• Kullanım Alanı: Samsung Galaxy cihazları, bazı akıllı telefonlar ve tabletler
  
• Özellikler: Samsung’un kendi ARM tabanlı işlemci serisidir. Genellikle Qualcomm Snapdragon ile rekabet eder.
  
• Öne Çıkan Model: Exynos 2200, Exynos 2100
  

4. MediaTek Dimensity

• Kullanım Alanı: Orta ve üst seviye Android cihazlar
  
• Özellikler: MediaTek'in ARM tabanlı işlemci ailesi, 5G desteği, yapay zeka ve oyun performansı gibi özelliklerle öne çıkar.
  
• Öne Çıkan Model: Dimensity 9000, Dimensity 1200
  

5. ARM Cortex-A Serisi

• Kullanım Alanı: Geniş bir yelpazede gömülü sistemler, akıllı telefonlar, tabletler
  
• Özellikler: ARM’ın kendi tasarladığı Cortex-A işlemciler, genellikle birçok üretici tarafından kullanılır. Bu seride farklı performans seviyelerinde çekirdekler bulunur.
  
• Öne Çıkan Model: Cortex-A78, Cortex-A76
  

6. NVIDIA Tegra

• Kullanım Alanı: Oyun konsolları (örneğin Nintendo Switch), otomotiv sistemleri
  
• Özellikler: Yüksek performanslı grafik işleme ve yapay zeka özelliklerine sahiptir.
  
• Öne Çıkan Model: Tegra X1, Tegra K1
  

7. Huawei Kirin

• Kullanım Alanı: Huawei ve Honor markalı akıllı telefonlar
  
• Özellikler: Huawei'nin kendi geliştirdiği ARM tabanlı işlemciler, özellikle AI performansı ve enerji verimliliği ile bilinir.
  
• Öne Çıkan Model: Kirin 9000, Kirin 990
  

8. Broadcom BCM

• Kullanım Alanı: Raspberry Pi, gömülü sistemler
  
• Özellikler: Broadcom'un ARM tabanlı işlemcileri, özellikle Raspberry Pi gibi küçük bilgisayar sistemlerinde yaygındır.
  
• Öne Çıkan Model: BCM2711 (Raspberry Pi 4'te kullanılan)
  

Bu işlemciler, farklı pazar segmentlerinde en çok kullanılan ARM tabanlı modeller arasındadır ve her biri kendi kullanım alanına göre optimize edilmiştir.